بیوشیمی مرگ سلولی

«آپوپتوز»، «نکروز» و «اتوفاژی» سه نوع مرگ سلولی شناخته‌ شده هستند که مکانسیم‌های مولکولی آن‌ها به‌طور گسترده در حال مطالعه است. آپوپتوز کلمه‌ای یونانی، به معنای برگ‌ریزان است که در شرایط طبیعی سبب حذف سلول‌های پیر، آسیب‌‌د‌یده، اضافی و مضر شده و برای تکامل و هموستاز بافتی ضروری است. نکروز از یک واژهٔ یونانی به معنای «کالبد مرده» گرفته شده که تا مدت‌ها به‌عنوان مرگ سلولی تصادفی در نظر گرفته‌ می‌شد، اما امروزه مشخص است که این پدیده می‌تواند تنظیم‌ شده باشد و در چندین پدیدهٔ فیزیولوژیک و پاتولوژیک نقشی مهم ایفا کند. اتوفاژی نیز یک فرایند کاتابولیک حفاظت‌ شده است که در آن محتویات سیتوپلاسمی سلول در یک واکوئول غشایی از نوع اتوفاگوزوم قرار گرفته و برای تجزیه به لیزوزوم تحویل‌ داده ‌می‌شوند. اتوفاژی می‌تواند در سلول‌های گرسنه به‌عنوان یک مکانیسم بقا باشد اما در سلول‌های در حال مرگ، این پدیده با وسعت بیشتری مشاهده‌ می‌شود و این امر، اتوفاژی را به‌شکلی متفاوت با مرگ سلولی برنامه‌ریزی‌شده دسته‌‌بندی‌ می‌کند. در کتاب حاضر، به‌دلیل اهمیت نقش پدیده‌های مرگ سلولی در عملکرد فیزیولوژیک بافت‌ها یا مکانیسم‌های پاتولوژیک بیماری‌ها، به‌طور دقیق و جزئی به بیوشیمی مرگ سلولی پرداخته ‌شده ‌است. کتاب حاضر با همکاری مشترک اداره انتشارات دانشگاه شاهد و مرکز تحقیقات تنظیم پاسخ‌های ایمنی دانشگاه شاهد به چاپ رسیده است. خواندن این کتاب را به اساتید و دانشجویان کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری رشته‌های زیست‌شناسی سلولی - مولکولی، میکروبیولوژی، ژنتیک و علوم پایه پزشکی پیشنهاد می‌کنیم.